Do wyborów parlamentarnych coraz bliżej, więc pojawia się coraz więcej podpowiedzi, co partie polityczne powinny zrobić w nowej kadencji Sejmu i Senatu. Wytyczne przedstawiła również Ekspercka Rada ds. Bezpieczeństwa Energetycznego i Klimatu, w skład której wchodzą eksperci i ekspertki z wieloletnim doświadczeniem w zakresie przemysłu, energetyki czy spraw międzynarodowych.

Rekomendacje są obszerne, składają się z pięciu obszarów tematycznych, ale na pierwszy plan wysuwa się apel o to, by przyszły rząd wyraźnie postawił na transformację we wszystkich sektorach gospodarki. Towarzyszyć temu ma spójna i transparentna polityka. Rada BEiK oczekuje też, że do energetyki wrócą reguły rynkowe, by wszyscy zainteresowani inwestycjami w nowe źródła energii wiedzieli, co ich czeka.

Przeczytaj też: Dla nich to pierwsze głosowanie w życiu. Co martwi „debiutantów”?

Transparentność i przewidywalność może przynieść m.in. zakończenie prac nad strategicznymi dokumentami, jak np. Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. która wytycza kierunki dla całego sektora. Tymczasem aktualizacja PEP 2040 natrafiła na wyboje i wciąż nie udaje się przyjąć wersji, która bardziej przystawałaby do aktualnej sytuacji rynkowej.

Rada BEiK podkreśla też, jak ważne jest utworzenie Funduszu Transformacji Energetyki, do którego trafiać będą przychody z aukcji uprawnień do emisji CO2. Aktualnie pieniądze z handlu uprawnieniami dosypywane są do budżetowego worka, w którym bezpowrotnie znikają, o czym od lat alarmują eksperci. Fundusz miałby zostać zobligowany do wspierania wyłącznie przedsięwzięć związanych z transformacją.

Szczególną uwagę zwraca „Pakiet dla odbiorców i rynku energii”. Z jednej strony Rada rekomenduje, by zniesione zostały limity cenowe dla wytwórców energii i przywrócone zostało obligo giełdowe. Z drugiej zaleca, by znieść „mrożenie cen” na zasadach znanych z 2023 roku.

„Wsparcie w postaci mrożenia cen co do zasady powinno być stosowane tylko w sytuacji kryzysów cenowych i być zorientowane na mniej zamożne gospodarstwa domowe, aby pozostali odbiorcy mieli impuls do oszczędzania energii” – twierdzi Rada BEiK i zaleca, by odbiorcom wrażliwym i niektórym małym i średnim przedsiębiorstwom proponować „bony energetyczne”.

Przeczytaj też: Gotowa podpowiedź dla komitetów. Powstała lista klimatycznych spraw

Zdaniem Rady konieczne jest wprowadzenie szeregu rozwiązań, m.in. rewizja zasad planowania przestrzennego, aby procedury dla nowych projektów energetycznych zostały przyspieszone, dalsza liberalizacja przepisów dla wiatraków na lądzie, czy plan elektryfikacji ogrzewania w kraju. Szczegółowe informacje dla każdego z pakietów udostępniono na stronie Rady.

Przed wyborami na łamach green-news.pl opublikowaliśmy serię tekstów-analiz programów wyborczych największych ugrupowań. Jeżeli przed 15 października chcesz poznać plany poszczególnych komitetów na energetykę, zachęcamy do przeczytania:

• PSL i Polska 2050 lepiej wypadają osobno. Wspólne pomysły Trzeciej Drogi to ogólniki
• Konfederacja a sprawa węgla. Formacja ma w programie pomysły, których nie da się zrealizować
• Lewica chce transformować energetykę, ale nie wie jak. Lepiej czuje się w sprawach klimatu
• Atom, OZE, węgiel. W programie PiS brak zaskoczeń, a górnicy mogą chłodzić szampana
• Koalicja Obywatelska i jej program dla energetyki. Jeden punkt wymaga szybkiego doprecyzowania

Fot. Sejm / Twitter/X