„Bez względu na wynik wyborów, nowy rząd musi wdrożyć pilne działania na rzecz przyrody i klimatu w imieniu oraz interesie wszystkich obywateli” – przekonują sygnatariusze „Manifestu 100 dni dla polskiej przyrody i klimatu”. Z pełną listą organizacji, które podpisały apel, można zapoznać się na stronach Koalicji Klimatycznej.

Przeczytaj też: Kamień milowy dla OZE. Polska ma ponad 25 zielonych GW

Lista spraw, którymi zdaniem organizacji pilnie powinny zająć się władze, liczy 16 punktów. Na pierwszym miejscu umieszczono propozycję przyjęcia obywatelskiego projektu ustawy o ochronie klimatu. Poniżej krótkie omówienie wszystkich 16 postulatów.

Sygnatariusze chcą:

• Powołania Funduszu Transformacji Energetyki, który będzie zasilany w 100 proc. pieniądzmi z handlu uprawnieniami do emisji CO2 (które polski rząd sprzedaje w ramach systemu EU ETS). Fundusz ma później rozdzielać pieniądze na przedsięwzięcia związane z transformacją;
• Realizacji długofalowej strategii renowacji budynków, działania na rzecz upowszechnienia tzw. klasyfikacji energetycznej budynków;
• Zmiany przepisów w zakresie lokalizowania elektrowni wiatrowych – minimalna odległość turbin od zabudowań mieszkalnych miałaby wynosić 500 metrów (obecnie, po zmianach w prawie, wynosi ona 700 m);
• Rozpoczęcia prac nad polską ustawą o ochronie klimatu;
• Przekazywania 25 proc. środków z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na infrastrukturę pieszą i rowerową;
• Ujednolicenia taryf ulgowych w transporcie zbiorowym w kraju;
• Obniżenia opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej – co najmniej o 50 proc.;
• Moratorium na budowę nowych ferm przemysłowych w Polsce;
• Implementacji „zielonych zamówień publicznych”, które promowałyby dietę planetarną (zachęcającą do jedzenia warzyw, owoców, etc.);
• Zwiększenia ochrony zasobów wodnych w rolnictwie i wstrzymanie finansowania niektórych inwestycji na rzekach ze środków z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich;
• Wprowadzenia do szkół „Tygodnia o klimacie”;
• Wprowadzenia obliga dla inwestorów, by opracowując ocenę oddziaływania inwestycji na środowisko, musieli sporządzić też ocenę oddziaływania inwestycji na zdrowie;
• Wzmocnienia profilaktyki boreliozy w Narodowym Programie Zdrowia;
• Wycofania się z zamiarów przyjęcia tzw. ustawy ocenowej (nazywanej "Lex Knebel");
• Zniesienia specustaw takich jak np. specustawa odrzańska;
• Trwałego wyłączenia 20 proc. lasów w kraju z użytkowania gospodarczego.

Przeczytaj też: Niemcy przekażą obywatelom pieniądze za emisje CO2

Jak przekonuje cytowany w komunikacie Wojciech Kukuła, ekspert Koalicji Klimatycznej, prawnik w ClientEarth, większość rozwiązań jest bardzo łatwych do wprowadzenia. – Takie zmiany to absolutne minimum, a ich wprowadzenie to z perspektywy końca 2023 r. po prostu konieczność – mówi.

– Nie mamy już czasu do stracenia, dlatego nowy rząd od pierwszego dnia pracy będzie musiał zabrać się za naprawianie najpilniejszych i najpoważniejszych problemów (...). Pozostaje tylko pytanie, czy politycy staną na wysokości zadania i zajmą się realizacją tych rekomendacji, w trybie naprawdę pilnym – zastanawia się z kolei Urszula Stefanowicz, inna z ekspertek Koalicji, związana z Polskim Klubem Ekologicznym Okręgu Mazowieckiego.