Komisja Europejska ogłosiła, że będzie wspierać rozwój technologii SMR, czyli małych, modułowych reaktorów jądrowych. Komisarka ds. innowacji i badań naukowych Marija Gabriel podpisała z przedstawicielami europejskiego sektora jądrowego deklarację w tej sprawie. KE chce badać możliwości wykorzystania SMR-ów w energetyce, a także rozwijać metody gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym.

Przy okazji ogłoszenia deklaracji przypomniano, że w połowie marca Komisja przygotowała program finansowania badań nad SMR-ami. Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom) w latach 2023-2025 otrzyma 132 mln euro na badania i szkolenia związane z małymi reaktorami jądrowymi.

Przeczytaj też: Wiceprezes GE Hitachi Nuclear: otwieramy nowy rozdział w rozwoju energetyki jądrowej

KE dotychczas dosyć ostrożnie podchodziła do wspierania „dużego atomu”, zwłaszcza w obliczu obiekcji części państw członkowskich co do dalszej eksploatacji lub budowy nowych bloków jądrowych. Widać to było podczas ostatnich negocjacji ws. dyrektywy OZE. Łaskawszym okiem Bruksela podchodzi za to do SMR-ów.

Co prawda w Unii Europejskiej nie ma jeszcze działającego reaktora tego typu, ale kolejne państwa członkowskie są zainteresowane budową. W gronie tym znalazły się m.in. Polska i Rumunia. Komisja wskazuje w komunikacie, że SMR-y mogą stanowić ważne uzupełnienie miksów energetycznych krajów UE. Wśród potencjalnych zalet wymienia możliwość zastępowania bloków węglowych reaktorami o małej skali, które mogą dostarczać zarówno energię elektryczną, jak i ciepło. Dzięki temu mogą w przyszłości wspierać produkcję niskoemisyjnego wodoru na potrzeby transportu czy zasilać fabryki.

Komisja przyznaje też, że w związku z rosnącą popularnością SMR-ów, UE musi dotrzymać kroku reszcie świata oraz zapewnić odpowiednie regulacje. Obecnie technologia małych reaktorów jest rozwijana głównie w innych częściach świata. Polskie spółki zamierzają korzystać z technologii dostarczanej przez spółki z USA: GE Hitachi Nuclear Energy z reaktorem BWRX-300 czy NuScale Power i jego reaktorem VOYGR. Z GE współpracują Orlen i Synthos, z kolei z NuScale – KGHM.

Przeczytaj też: PGE i ZE PAK mają zgodę urzędu antymonopolowego ws. spółki od atomu

Wśród spółek z państw UE na razie jest tylko jeden projekt SMR, z którym można wiązać pewne nadzieje. Własny mały reaktor szykuje francuski EDF. Niedawno ogłoszono, że koncern wydzielił oddzielną spółkę o tej samej nazwie co reaktor – Nuward – by przyspieszyć postęp prac. Kolejny krok to stworzenie podstawowego projektu małego reaktora. Jeszcze w 2023 roku EDF ma złożyć dokumenty do krajowych organów ds. bezpieczeństwa jądrowego. Pierwszy Nuward ma zacząć pracę około 2030 roku. W podobnym terminie oddawane mają być do użytku także SMR-y NuScale czy GE.

EDF liczy na wykorzystanie technologii Nuward w Polsce. Na początku 2023 roku francuska spółka podpisała w tej sprawie umowę z polskim Respect Energy.

_{Fot. mat. prasowe EDF / wizualizacja elektrowni z reaktorem NUWARD}