Transport kolejowy należy do tych bardziej ekologicznych. Nie oznacza to jednak, że nie potrzebuje innowacji, które mogą pomóc zarówno środowisku, jak i infrastrukturze, a w konsekwencji także pasażerom. Taką nowością chwali się PKP Energetyka, łącząca kolej z systemem energetycznym kraju. W Garbcach na Dolnym Śląsku firma uruchomiła największy trakcyjny magazyn energii w Europie. Wartość projektu to prawie 20 mln zł, z czego blisko 9 mln zł stanowi dofinansowanie ze środków UE.

Przeczytaj też: Orlen zainwestuje w małe reaktory jądrowe

Zasobnik o mocy 5,5 MW i pojemności użytecznej 1,2 MWh, ulokowany w gminie Żmigród (50 km od Wrocławia), jednorazowo może zasilić przejazd pociągu poruszającego się z prędkością 160 km na godzinę. Umożliwiają to cztery kontenery bateryjne zawierające łącznie ponad 4,2 tys. ogniw litowo-jonowych wykonanych w technologii NMC. To istotne – rozwiązanie uwzględnia specyfikę zasilania kolei, umożliwiając powolne ładowanie magazynu i szybkie oddanie zgromadzonej energii, kiedy przejeżdża pociąg. Magazyn w ciągu kilku sekund jest w stanie zasilić nawet najszybsze pociągi.

Twórcy instalacji podkreślają, że zastosowano w niej nowatorskie rozwiązanie: przekształtnik energoelektroniczny DC/DC, stanowiący jej centrum, pracuje bezpośrednio na napięciu stałym. W innych systemach kolejowych, zasilanych napięciem stałym, magazyny trakcyjne dają na wyjściu prąd przemienny, co wymusza dodatkową konwersję DC/AC/DC. PKP Energetyka przekonuje, że pominięcie tego etapu znacząco usprawnia pracę magazynu i skutkuje oszczędnością energii, której nie traci się na etapach przejściowych. Warto zaznaczyć, że nad innowacjami pracowano wspólnie z Uniwersytetem Zielonogórskim.

Przeczytaj też: Mój prąd 3.0. Maksymalne dofinansowanie wyniesie 3 tys. zł

Rozwiązanie ma pełnić swoją rolę przez 15 lat i stanowi wstęp do szerszego programu zmian na kolei – takich magazynów powinno powstać około 300. Każdy z nich będzie elementem systemu zasilania, na który składać się będą również podstacja trakcyjna oraz docelowo farma fotowoltaiczna lub inne odnawialne źródło energii. W ten sposób powstaną Lokalne Obszary Bilansowania (LOB). Magazynowanie energii przynosi dwie korzyści: po pierwsze, pozwala na transformację kolei w kierunku zasilania z OZE. Po drugie, stabilizuje system energetyczny. Zasobnik jest zautomatyzowany, dzięki czemu można nim sterować zdalnie.