Sprawa rozpoczęła się w marcu 2023 roku złożeniem pozwu przez ponad dwa tysiące kobiet zrzeszonych w stowarzyszeniu Swiss Senior Women for Climate Protection. Seniorki twierdziły, że polityka szwajcarskich władz w kwestii zmian klimatu jest niewystarczająca, przez co zagraża ich zdrowiu i życiu. W sądzie przedstawiły dokumentację medyczną jako potwierdzenie naruszenia własnych podstawowych praw.

Przeczytaj także: Emisje CO2 w Europie na poziomie z lat 60. XX wieku

Europejski Trybunał Praw Człowieka przyznał im rację. Uznał Szwajcarię za winną złamania konwencji praw człowieka w wyniku zaniechania działań na rzecz walki ze zmianami klimatycznymi.

Zdaniem dr hab. Marcina Stoczkiewicza z Fundacji ClientEarth Prawnicy dla Ziemi, wyrok Trybunału będzie stanowił tzw. „niewiążący precedens” przy rozstrzygnięciach spraw klimatycznych nie tylko w Europie, ale także poza nią.

Trybunał w Strasburgu potwierdził, że państwa nie mogą ignorować swoich obowiązków dotyczących ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, gdyż w ten sposób naruszają prawa podstawowe – tłumaczy Stoczkiewicz w opinii zamieszczonej na stronie ClienthEarth.

Jest to także wytyczna dla sądów w Polsce, które będą uwzględniać kryteria wzięte pod uwagę przez Trybunał w Strasburgu przy podobnych rozstrzygnięciach w przyszłości.

Przeczytaj także: Komisja Europejska bierze na tapet ryzyka klimatyczne

Obecnie toczą się sprawy klimatyczne w sprawie czterech polskich obywateli. Uważają oni, że nasz rząd robi zbyt mało, by walczyć ze zmianami klimatu. Efekty są odczuwalne w postaci susz, pożarów czy powodzi.

Kolejne polskie rządy ignorują swoje zobowiązania klimatyczne, a Polska jest jedynym państwem Unii Europejskiej, które nie tylko nie ma prawa klimatycznego, ale też nie zobowiązało się do osiągniecia neutralności klimatycznej do 2050 roku – zauważa Stoczkiewicz.

Według eksperta ClientEarth w przyszłości strasburski trybunał może rozpatrywać m.in. czy konkretne państwo przyjęło harmonogram osiągnięcia neutralności klimatycznej, pośrednie cele redukcji dwutlenku węgla lub czy są dowody, że te cele są realizowane.

Foto: Freepik